Szanowni Państwo.

W ostatnich aktualnościach przedstawiałem sytuację gdy kończy się nam ważność Świadectwa bocznicy kolejowej i byliśmy już posiadaczami świadectwa typu budowli. Co zrobić natomiast gdy nasza bocznica została wybudowana po 14.11.1997r., lub po tej „granicznej dacie” dokonaliśmy jej remontu, modernizacji zabudowując budowle na które nie posiadamy i winniśmy uzyskać świadectwo typu. Zacznijmy od następującego przykładu: Bocznica eksploatowana od lat 1960-tych, stara się o uzyskanie Świadectwa bezpieczeństwa bocznicy kolejowej. We wniosku o te Świadectwo ma między innymi podać nazwy typu budowli, urządzeń, pojazdu kolejowego i numery uzyskanych świadectw. Wzmiankowana bocznica posiada cztery rozjazdy zwyczajne typu Rz S42, skos 1:9, R = 205. Natomiast w roku 2002 zmodernizowano bocznicę wymieniając jeden z rozjazdów Rz S42-1:9-205 na rozjazd zwyczajny typu Rz S49, skos 1:9, R = 190. Dla tego przykładu należy wystąpić z wnioskiem do Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dwoma wnioskami, jednym dla rozjazdu Rz S42-1:9-205 i drugim dla rozjazdu Rz S49-1:9-190. Dla rozjazdu Rz S42-1:9-205 zabudowanego, dopuszczonego i eksploatowanego w torach bocznicy przed 14.11.1997 do w/w wniosku dołączamy:
– opis techniczny lub dokumentację techniczną,
– pozytywna opinię użytkownika z dotychczasowej eksploatacji, uwzględniająca aktualny stan techniczny.
– oświadczenie właściciela bocznicy np. Prezesa, że wnioskowane typy budowli (w naszym przypadku Rz S42-1:9-205 został zabudowany przed 14.11.1997).
– opłata wstępna – w przypadku rozjazdu S42 – 1:9 – 205 = 2 000 zł

Do wniosku załączony powinien być aktualny (sporządzony na podstawie Obwieszczenia Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia 10.02.2010r., w sprawie wytycznych do opracowania regulaminu pracy bocznicy kolejowej, sporządzanego przez jej użytkownika) Regulamin pracy bocznicy uzgodniony przez Zarządcę linii kolejowej z którym bocznica jest połączona oraz jako załącznik plan schematyczny bocznicy w celu weryfikacji przez Urząd danych podanych we wniosku.
Należy zwrócić uwagę na prawidłowe wykonanie dokumentacji i opinii, które powinna wykonać osoba posiadająca uprawnienia budowlane w zakresie linii, węzłów i stacji kolejowych, ta sama prawidłowość będzie dotyczyć wykonania Regulaminu i planu schematycznego. Błędy skutkują wstrzymaniem rozpatrywania i uzupełnieniem wniosku w ciągu 7 dni, do tego dochodzą koszty, wzmiankowana opłata 2 000 zł jest opłatą wstępną i czasokres pracy kontrolnej tej dokumentacji ma znaczący wpływ na końcową cenę rozpatrywanego wniosku. Podobnie jest z Regulaminem pracy bocznicy i planem schematycznym, błędy powodują wstrzymanie rozpatrywania wniosku.

Dla przykładu podaję:

spis treści Regulaminu dla typowej bocznicy kolejowej
wycinek planu, proszę zauważyć ile szczegółów musi być naniesionych dla prawidłowości wykonania.

Dobrze tu mamy sprawę rozwiązaną, co zrobić natomiast z rozjazdem Rz S49, skos 1:9, R = 190, który kupiliśmy i zabudowaliśmy w roku 2002. Najlepiej, gdy posiadamy świadectwo typu na ten rozjazd od producenta u którego kupiliśmy ten rozjazd (nawet dowód zakupu z którym możemy się zwrócić do producenta o przedłożenie nam nr świadectwa), wpisujemy we wniosku o uzyskanie Świadectwa bezpieczeństwa bocznicy, nazwę typu w naszym przypadku Rz S49-1:9-190 i nr świadectwa i sprawa z tym przykładowym rozjazdem się kończy. Niestety tak dobrze rzadko się dzieje dla oszczędności projektant, a później inwestor dopuścił zastosowanie rozjazdu staro użytecznego i nie otrzymaliśmy wraz z nim świadectwa typu więc dla naszego przykładowego rozjazdu S49 – 1:9 – 190 musimy wykonać:
– wyniki badań typu budowli przeprowadzonych przez jednostkę upoważnioną,
– dokumentację techniczną w tym:
– warunki techniczne wykonania i odbioru
– dokumentację techniczną dla budowli,
– porozumienie w sprawie wykonania prób eksploatacyjnych,
– opinię techniczną wydaną przez zarządcę infrastruktury lub użytkownika bocznicy (po przeprowadzonych próbach eksploatacyjnych),
– opinię jednostki upoważnionej.

Koszty? Każdy przypadek wymaga różnego czasu pracy i do niego dostosowanej dokumentacji, mogę jedynie zdradzić, że są to koszty znaczne na pewno wiele przewyższające koszty uzyskania świadectwa typu budowli sprzed 14.11.1997r.
Co można Państwu doradzić? Na pewno nie zachęcam do „naciągania” okresu zabudowy przed 14.11.1997r, dla budowli później zabudowanych w naszym przypadku rozjazdu Rz S49-1:9-190, pod oświadczeniem podpisuje się nasz Prezes! Wyobraźcie sobie Państwo jak w najlepszym przypadku wyjdzie te „nasze małe oszustwo” podczas kontroli i Pan Prezes będzie się czerwienił za nasz wspaniały pomysł oszczędności… jeżeli jednak… odpukać!!! Dojdzie do jakiegoś zdarzenia w związku z tym rozjazdem nie mówiąc o wypadku, to powiem szczerze nie chciałbym być w sytuacji P. Prezesa nawet za jego pensję. Na koniec bardziej optymistycznie, nie kupujmy do modernizacji, wymian związanych ze zmianą typu szyn, rozjazdów staro użytecznych, starajmy się kupować rozjazdy, szyny, podkłady, systemy przytwierdzeń – nowe. Policzmy (dla naszego przykładu): rozjazd staro użyteczny S49-1:9-190 w dobrym stanie koszt około 35 000 zł nowy 62 000 różnica w cenie 27 000. Starą nawierzchnię oddajemy na złom – 10 000 = 17 000 zł. Nawet jak się uda Państwu wykonać dokumentację na rozjazd S49-1:9-190, zabudowany po 14.11.1997r, w łącznej kwocie 10 000 zł, to oszczędzacie Państwo 7 000 zł!!! 7 000 zł oszczędności i mamy dalej stary rozjazd. Szanowni Państwo, zdaję sobie sprawę oszczędności, oszczędności i tak w kółko. Starajmy się jednak te oszczędności rozumnie prowadzić, uczulać naszych Prezesów, że czasami się nie opłaci, eksploatować bocznicę bez ważnego świadectwa, to tak jak jeździć samochodem bez ważnego dowodu rejestracyjnego, mamy świadomość, że zegar tyka, albo się uda, albo nie?! Życzę Państwu, aby Wasze zegary tykały wesoło i radośnie, żeby Wasi Prezesi na Wasz widok też byli uśmiechnięci i zadowoleni z Waszej pracy i dobrych rad, których im udzielacie… tik, tak, tik, tak…
Wszystkiego dobrego, życzy:

Witold Bardziński

1. Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst pierwotny: Dz. U. 2003r. nr 86 poz. 789, tekst jednolity: Dz. U. 2007 r. nr 16 poz. 94. z późniejszymi zmianami ).
2. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 2 maja 2012 r. w sprawie czynności wykonywanych przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, za które pobierane są opłaty, oraz wysokości tych opłat i trybu ich pobierania (Dz. U. 2012 r., poz. 559),
3. Rozporządzenie Ministra Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 7 sierpnia 2012 r. w sprawie świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu (Dz. U. 2012 r., poz. 919),
4. Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 12 marca 2007r. w sprawie warunków oraz trybu wydawania, przedłużania, zmiany i cofania autoryzacji bezpieczeństwa, certyfikatów bezpieczeństwa i świadectw bezpieczeństwa (Dz. U. Nr 57, poz. 389),
Obwieszczenie Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia 10 lutego 2010 r.
w sprawie wytycznych do opracowania regulaminu pracy bocznicy kolejowej, sporządzanego przez jej użytkownika (Dz. Urz. MI z 2010 r. Nr 3 poz. 8).